416. Dumnie, na wzgórzu Elia...

... wznosi się katedra Cminda Sameba. Na lewym brzegu Mtkwari, w dzielnicy Avlabari. A gdy nad Tbilisi zapada noc i rozświetlają się miliony lamp, to ona staje się centrum tego lśniącego wszechświata. Nie bez przyczyny stoi właśnie dumna i pyszni się nowymi, wysokimi wieżami. Jest największą prawosławną świątynią na całym Kaukazie. Ba! Jest trzecia pod względem wielkości na całym świecie.

Gdy w 1989 roku Gruzja odzyskała niepodległość, prawosławny Patriarchat i władze postanowiły upamiętnić to wydarzenie budowlą równą tym uczuciom, które wówczas wypełniały serca wszystkich Gruzinów, a przy tym chcąc uczcić 1500 lat istnienia gruzińskiego kościoła ortodoksyjnego. Ogłoszono konkurs i wybrano projekt i tak rozpoczęła się historia katedry Trójcy Świętej.

Budowa kościoła rozpoczęła się w 1995 roku, a poświęcono już ukończoną katedrę w 2004 roku. Stoi w centrum otoczonych murem ogrodów, na jasnym, wyłożonym płytkami placu, Wydaje się być nieco wyniosła i nieprzystępna. I chyba coś z tej atmosfery udzieliło się duchownym, którzy tu mają swoją siedzibę. Jak nigdzie indziej, w żadnym gruzińskim kościele, właśnie tutaj duchowni wydawali mi się wielkopańscy i napuszeni. A gdy udzielali sakramentów, sprawiali wrażenie wręcz groźnych. I bynajmniej nie byli skorzy do rozdawania błogosławieństw na lewo i prawo. 

Wewnątrz smukłe kolumny i wysokie sklepienie, ikony, złoto, tron i duży sklep z dewocjonaliami. To nie jest przestrzeń, która objęła by cię swoim duchem, otuliła atmosferą, byś poczuł się jak u siebie i by nie chciało ci się stąd wychodzić. Tu trzeba przesuwać się bezszelestnie, szeptać ukradkiem, by nie ściągnąć na siebie srogiego wzroku,jakim obdarzyć cię mógłby rozłożysty patriarcha siedzący w fotelu. Otoczony świtą duchownych niższej rangi, a twardo broniących dostępu do niego.

Ale kościół stanowią nie jego władze, a ludzie, którzy przyszli tu by dać świadectwo swojej wierze. Chcący pomodlić się w skupieniu, zapalić świeczkę i zamyślić się patrząc w jej płomień. By poszukać w rozlicznych wizerunkach prawdziwego boga. To w ich twarzach starałam się dostrzec sacrum, to ich duchowość mnie niezmiennie fascynowała.

A gdy ponownie wyjdzie się na nieskazitelny plac, koniecznie trzeba na chwilę zatrzymać się, by spojrzeć poniżej, na tętniące życiem tbiliskiego profanum.